Người Hàn Quốc dành cả đời để vượt qua các kỳ thi

Một thí sinh đang ôn luyện cho kỳ thi Suneung. Ảnh: EPA

Kỳ thi đổi đời

Kỳ thi năm nay có gần 1.200 điểm thi trên toàn quốc với hơn nửa triệu thí sinh tham dự. Các thí sinh dự thi 5 môn, trong đó có Hàn ngữ, Toán và Anh ngữ. Điểm thi cao không chỉ minh chứng cho năng lực học tập mà còn có ý nghĩa quyết định cả số phận của một học sinh Hàn Quốc. Đỗ đại học đồng nghĩa nhận tấm vé thông hành, giúp học sinh mở ra tương lai tốt đẹp, mang lại niềm tự hào cho gia đình.

Kỳ thi này còn là một sự kiện mang tầm quốc gia của Hàn Quốc. Tại Seoul, vào đúng ngày thi, máy bay được thay đổi lịch trình để giảm tiếng ồn. Các ngân hàng và thị trường tài chính bắt đầu phiên giao dịch muộn hơn thường ngày. Giờ làm việc tại các văn phòng công cộng bị trì hoãn một tiếng đến 10 giờ sáng để tránh tắc nghẽn giao thông khi các thí sinh đến điểm thi. Bên cạnh đó, các phương tiện công cộng như xe buýt, tàu điện ngầm… cũng được thay đổi lịch trình để phù hợp với giờ giấc đi lại của các sĩ tử.

Sau khi đưa con tới địa điểm thi, các phụ huynh thường đến chùa hay nhà thờ để cầu nguyện cho con làm bài tốt. Ảnh: AP

Các học sinh Hàn Quốc bắt đầu ôn luyện Suneung từ lúc 13 hoặc 14 tuổi. Trong năm đầu tiên ở trường trung học, sau những giờ lên lớp như thường lệ, các em sẽ tham gia các lớp học thêm và lò luyện thi với tổng thời gian học lên tới 16 tiếng mỗi ngày. Nhóm trường hàng đầu SKY gồm: Đại học Quốc gia Seoul, Đại học Hàn Quốc và Đại học Yonsei chính là ước mơ của các sĩ tử tại xứ sở kim chi.

Việc theo học SKY là một trong những cách tốt nhất để đặt chân đến những tập đoàn hàng đầu như LG, Hyundai, SK, Lotte, Samsung. Hằng năm, báo chí thống kê có bao nhiêu luật sư, thẩm phán, tổng giám đốc tốt nghiệp từ SKY. Điều này khiến nhiều người nghĩ rằng chỉ cần vào SKY, họ có thể tìm được việc tốt. Đó là lý do nhiều phụ huynh và học sinh tha thiết theo học ba trường này.

Tuy nhiên, theo thống kê, 70% học sinh tốt nghiệp trung học ở Hàn Quốc vào đại học nhưng chưa đến 2% trong số đó trúng tuyển SKY. Vì vậy, áp lực học hành càng trở nên khắc nghiệt hơn bao giờ hết cho đa số bạn trẻ. Nếu kết quả thi không tốt, các em học thêm một năm nữa để thi lại. Khoảng 20% thí sinh sẽ thi lại, thậm chí có người thi đại học tới 3 lần.

Áp lực thi cử dẫn đến tự tử được cho là nguyên nhân chính gây ra cái chết của người trẻ trong độ tuổi từ 10 - 30 ở Hàn Quốc. Theo Tổ chức Hợp tác và Phát triển kinh tế (OECD), nước này cũng có tỷ lệ thiếu niên từ 11 - 15 tuổi mắc chứng trầm cảm cao trong các quốc gia phát triển trên thế giới.

Dành cả đời để thi cử

Thi đại học đã khốc kiệt như vậy nhưng nhiều người Hàn Quốc vẫn buộc phải tiếp tục sự nghiệp học hành của mình thậm chí cả sau khi đã tốt nghiệp.

Ở tuổi 35, Lee Jin-hyeong đã tốt nghiệp đại học chuyên ngành Khoa học máy tính. Cô vẫn chưa tìm được công việc toàn thời gian nào ổn định. Do đó, Lee đang tiếp tục ôn thi để tham gia kỳ thi dịch vụ công cộng với hy vọng trở thành cảnh sát. “Hằng ngày, tôi học từ 9h sáng đến 1h hôm sau. Tôi dành phần lớn thời gian trong các phòng học và thư viện ở Seoul”, Lee Jin-hyeong nói.

Tại xứ sở kim chi, những lao động “cổ cồn trắng” làm việc trong các ngành như dịch vụ dân sự, thiết kế, báo chí, thậm chí cả những vị trí đáng mơ ước tại những đế chế như Samsung, LG và Hyundai… đều yêu cầu phải vượt qua các kỳ thi mở rộng, các chứng chỉ cùng nhiều bằng cấp khác.

Cô Minji Kim, 29 tuổi, cho biết đến nay đã thực hiện hơn 50 kỳ thi quyết định số phận cuộc đời, bao gồm Suneung, các kỳ thi vào trường trung học, những bằng cấp đặc biệt và chuyên môn báo chí.

“Tôi bắt đầu tham gia vào các kỳ thi từ khi còn học tiểu học. Đối với một số kỳ thi quan trọng, tôi thậm chí còn không dám đi chơi vào cuối tuần vì cần dành toàn bộ thời gian cho việc học”, Minji Kim chia sẻ.

Nỗi ám ảnh với việc học một phần do truyền thống Nho học của Hàn Quốc nhưng nó cũng có bối cảnh lịch sử và xã hội hiện đại. Tại Hàn Quốc, muốn thăng tiến đồng nghĩa với việc phải trải qua nhiều kỳ thi khắc nghiệt. Ảnh: EPA

Tháng 8/2015, cô tham gia cuộc thi đầu tiên để ứng tuyển vào một tòa soạn báo. Minji Kim kể rằng, cô phải thực hiện bài kiểm tra vốn hiểu biết về nhiều lĩnh vực như xã hội, kinh tế, chính trị, thậm chí tiếng Trung. Cô cũng phải viết hai bài luận trong hai giờ đồng hồ. Cuối cùng, cô còn phải uống rượu cùng người tuyển dụng để họ đánh giá thái độ của ứng viên.

Các cuộc thi này thường kéo dài vài ngày đến vài tuần mỗi lần. Nó khiến các ứng viên phải tạm ngừng các kế hoạch khác trong cuộc sống để chờ đợi bước tiếp theo.

“Một số bạn bè của tôi sống ngoài Seoul phải đến trước một ngày và ở khách sạn chỉ để tham gia cuộc thi. Đây là điều xảy ra vào mỗi cuối tuần. Vì vậy, chi phí rất tốn kém và họ không biết khi nào sẽ có kết quả. Các công ty không chi trả khoản phí này”, Minji Kim kể.

Tuy nhiên, sau khi được nhận việc, để thăng tiến trong các lĩnh vực chuyên môn ở Hàn Quốc, họ bắt buộc phải trải qua các kỳ thi tiếp theo.

Theo ông Shin Gi-wook, giáo sư xã hội học kiêm Giám đốc chương trình Hàn Quốc tại Đại học Stanford (Mỹ), người Hàn Quốc rất thích các kỳ thi chuẩn hóa. Họ xem đây như một phương pháp khách quan để đánh giá trình độ của một cá nhân.

“Người Hàn coi trọng sự đoàn kết. Do đó, họ sẽ cảm thấy thoải mái khi mọi người được đánh giá dựa trên một tiêu chuẩn chung nhằm tránh sự chủ quan và tranh luận. Nếu đạt điểm thi cao trong các kỳ thi, chứng tỏ người đó có trình độ tốt. Đây là cách dễ nhất và đơn giản nhất để bảo đảm một tương lai trong một xã hội phân tầng rõ rệt như ở Hàn Quốc”, giáo sư Shin Gi-wook nhận định.

Các chuyên gia cho rằng văn hóa học hành cực đoan của Hàn Quốc đã khiến giới trẻ nước này không có sự chuẩn bị gì cho cuộc sống thực tế. Những người trẻ dành 25 - 30 năm đầu đời cho việc học để thi cử. Cuối cùng, khi bước ra khỏi vỏ ốc vào thế giới thực, họ nhận ra cuộc sống không phải là một bài kiểm tra với nhiều lựa chọn và không có câu trả lời rõ ràng cho mọi vấn đề. Đối với họ, đó là một cuộc khủng hoảng giữa cuộc đời. Việc dành cả tuổi trẻ để học cho hết kỳ thi này đến kỳ thi khác là vắt kiệt cả về thể xác lẫn tinh thần.

Giáo sư John Lie tại Đại học California (Mỹ) nhận định: “Học hành điều độ là điều tốt. Tuy nhiên, học cả ngày lẫn đêm như ở Hàn Quốc thực sự áp lực đối với trẻ em và hoàn toàn không có ý nghĩa thiết thực với xã hội. Mọi thứ đang trở nên rối loạn khi xứ sở kim chi vẫn còn đặt nặng bằng cấp.

Bài liên quan

Trại cai nghiện smartphone dành cho thanh thiếu niên tại Hàn Quốc

Từ vụ Sulli treo cổ: Báo động bệnh trầm cảm trong giới trẻ

Chuyện nghề shipper tại Hàn Quốc

Hàn Quốc cấm người có tiền án bạo lực gia đình cưới vợ nước ngoài