Tinh thần và trách nhiệm của thanh niên góp ý sửa đổi Hiến pháp

Cấp thiết và vì dân

Tham gia góp ý sửa đổi Hiến pháp 2013, đồng chí Trần Lê Trọng Văn, Ủy viên Ban Thường vụ Đoàn trường - Trường Đại học Kinh tế - Luật, ĐHQG TP Hồ Chí Minh nhấn mạnh, lần lấy ý kiến toàn dân về Dự thảo Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013 lần này là một công việc hết sức quan trọng và cần thiết.

"Đây là một hoạt động thể hiện rõ tinh thần dân chủ, tôn trọng ý chí Nhân dân, đồng thời cho thấy quyết tâm chính trị rất lớn trong việc nâng cao hiệu quả hoạt động của bộ máy Nhà nước, phù hợp với yêu cầu phát triển mới trong bối cảnh chuyển đổi số và hội nhập quốc tế sâu rộng", đồng chí Trần Lê Trọng Văn nói.

Đồng chí Trần Lê Trọng Văn, Ủy viên Ban Thường vụ Đoàn trường - Trường Đại học Kinh tế - Luật, ĐHQG TP Hồ Chí Minh

Đồng chí cho biết, trong những nội dung được đề xuất sửa đổi, có hai vấn đề nổi bật và cũng rất thách thức.

Thứ nhất, việc tổ chức lại chính quyền địa phương theo mô hình hai cấp (tỉnh và xã) là một thay đổi mang tính hệ thống. Mô hình chính quyền địa phương 2 cấp đã được Trung ương thống nhất và được đông đảo đại biểu Quốc hội, Nhân dân đồng tình. Do đó, điều quan trọng lúc này không phải là bàn lại mô hình, mà làm sao để khi triển khai thực tế, việc tinh gọn bộ máy thực sự đi vào chiều sâu, đồng thời không làm giảm chất lượng phục vụ người dân.

Cụ thể, theo đồng chí là phải làm sao để quy trình giải quyết thủ tục hành chính không bị kéo dài do thiếu cấp trung gian; làm sao để người dân ở xã, phường vẫn dễ dàng tiếp cận chính sách mà không gặp trở ngại về khoảng cách hoặc vị trí địa lý của các trung tâm hành chính.

"Cần tính đến các yếu tố kỹ thuật và con người. Công nghệ số, dữ liệu số và cải cách hành chính mạnh mẽ sẽ là mấu chốt để hệ thống hai cấp vận hành trơn tru, hiệu quả...", đồng chí Trần Lê Trọng Văn nhìn nhận.

Thứ hai, về vấn việc điều chỉnh vị trí pháp lý của Đoàn Thanh niên và các tổ chức chính trị - xã hội thành trực thuộc MTTQ Việt Nam, đồng chí Trần Lê Trọng Văn đánh giá đây là một bước chuyển quan trọng và hoàn toàn đồng tình với mục tiêu tinh gọn, hiệu quả.

Trong đó, đồng chí mong muốn tổ chức Đoàn vẫn giữ được tính độc lập tương đối, đủ linh hoạt để triển khai các hoạt động phù hợp với tâm lý, nhu cầu của giới trẻ.

"Trực thuộc không có nghĩa là đồng nhất, càng không nên hiểu là “rút gọn vai trò”. Mỗi tổ chức có một sứ mệnh riêng, nhất là tổ chức Đoàn Thanh niên có vai trò khơi dậy và dẫn dắt lý tưởng, khát vọng và tinh thần xung kích của tuổi trẻ Việt Nam...", đồng chí Ủy viên Ban Thường vụ Đoàn trường - Trường Đại học Kinh tế - Luật, ĐHQG TP Hồ Chí Minh nhìn nhận.

Cùng với đó, theo đồng chí Trần Lê Trọng Văn, phải có cơ chế phối hợp rõ ràng, tránh chồng lấn mà cũng không nên ràng buộc quá cứng nhắc. Quan trọng nhất là phải tin tưởng và trao quyền cho tổ chức thanh niên, để họ không chỉ là “một phần trong cơ cấu”, mà là lực lượng thật sự tham gia kiến tạo đất nước.

Đồng chí tin tưởng, nếu được triển khai đồng bộ, kỹ lưỡng, bản sửa đổi lần này sẽ không chỉ làm gọn bộ máy, mà còn tạo ra một hệ thống chính trị mạnh hơn, sát dân hơn và thực sự thúc đẩy sự phát triển bền vững trong giai đoạn mới.

Khẳng định vai trò xung kích trong thời đại mới

Với đồng chí Trần Đình Vũ, Bí thư Đoàn Tổng Công ty Liksin, việc Quốc hội tổ chức lấy ý kiến Nhân dân rộng rãi đối với dự thảo sửa đổi Hiến pháp 2013 là một bước thể hiện rõ tinh thần dân chủ, tôn trọng tiếng nói của Nhân dân và các tầng lớp xã hội, trong đó có tổ chức Đoàn Thanh niên.

Đồng chí Trần Đình Vũ cho rằng, trong bối cảnh hiện nay, cần đặc biệt quan tâm đến việc sắp xếp, tinh gọn bộ máy hành chính Nhà nước sao cho hiệu lực, hiệu quả nhưng vẫn đảm bảo tính ổn định, kế thừa; cần tiếp tục khẳng định nguyên tắc Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của Nhân dân, do Nhân dân, vì Nhân dân; đồng thời làm rõ vai trò giám sát, phản biện của Nhân dân thông qua các tổ chức chính trị - xã hội.

Đồng chí Trần Đình Vũ, Bí thư Đoàn Tổng Công ty Liksin

Bí thư Đoàn Tổng Công ty Liksin hoàn toàn đồng tình việc sửa đổi, bổ sung các nội dung liên quan đến MTTQ Việt Nam và các tổ chức thành viên như Đoàn Thanh niên và cho biết điều này hoàn toàn phù hợp và cần thiết.

"Thực tiễn cho thấy các tổ chức này đóng vai trò rất quan trọng trong việc phát huy sức mạnh đại đoàn kết dân tộc, tổ chức phong trào, phản biện xã hội và truyền tải ý chí, nguyện vọng của các tầng lớp Nhân dân...", đồng chí Trần Đình Vũ nói rõ.

Đồng chí góp ý thêm, khi sửa đổi, cần nhấn mạnh vai trò đại diện, vai trò dẫn dắt, tính độc lập tương đối và cơ chế phối hợp với các cơ quan Nhà nước trong quá trình xây dựng chính sách. Đặc biệt với Đoàn Thanh niên, cần khẳng định vai trò là đội dự bị tin cậy của Đảng, là lực lượng xung kích trong công cuộc đổi mới và phát triển đất nước.

Để thích nghi trong thời kỳ mới, Bí thư Đoàn Tổng Công ty Liksin gửi gắm đến tập thể cán bộ, đoàn viên, thanh niên cần phát huy mạnh mẽ tinh thần tự học, tự rèn luyện, chủ động tiếp cận tri thức mới, công nghệ mới và sẵn sàng dấn thân vào những lĩnh vực mới, khó.

Đặc biệt, trong bối cảnh chuyển đổi số và hội nhập sâu rộng, cán bộ, đoàn viên cần nâng cao tư duy toàn cầu, kỹ năng số, đồng thời giữ vững lý tưởng cách mạng, bản lĩnh chính trị vững vàng. Bên cạnh đó, thanh niên cần tích cực tham gia các diễn đàn góp ý chính sách, đóng góp ý tưởng đổi mới, khởi nghiệp, xây dựng đô thị văn minh và giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc...

"Mỗi đoàn viên cần gắn bó, đồng hành cùng tổ chức Đoàn - Hội, xem đây là môi trường rèn luyện, phát triển bản thân và đóng góp cho cộng đồng. Qua đó, Đoàn sẽ thực sự trở thành mái nhà chung để thanh niên cùng trưởng thành, cùng cống hiến", đồng chí Trần Đình Vũ bày tỏ.

Tránh hành chính hoá các tổ chức quần chúng

Đồng chí Phạm Quang Thắng, Bí thư Đoàn Ban Quản lý Khu Nông nghiệp Công nghệ cao, Trưởng phòng Nghiên cứu Công nghệ sinh học và thủy sản - Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển Nông nghiệp Công nghệ cao đánh giá, lần sửa đổi Hiến pháp phản ánh nỗ lực nghiêm túc của nước ta trong việc hoàn thiện thể chế chính trị, đáp ứng yêu cầu thực tiễn quản lý Nhà nước, phát triển kinh tế - xã hội và hội nhập quốc tế... với nhiều điểm đột phá như: Tăng cường tính thống nhất và sự lãnh đạo của Đảng; chính quyền địa phương tinh gọn hơn; làm rõ mối quan hệ giữa các tổ chức trong hệ thống chính trị...

Đặc biệt, lần sửa đổi Hiến pháp cũng thể hiện sự định vị lại vai trò, tính chất và mối quan hệ giữa MTTQ Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội thành viên, trong đó có Đoàn TNCS Hồ Chí Minh và Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam.

"Đây là thay đổi lớn về mặt cấu trúc chính trị, chuyển các tổ chức từ vị trí tương đối độc lập sang mối quan hệ chặt chẽ, có điều phối thống nhất dưới MTTQ Việt Nam. Điều này có thể giúp nâng cao hiệu quả phối hợp hành động, song cũng đặt ra nguy cơ thu hẹp không gian tự chủ, sáng tạo của từng tổ chức, đặc biệt là các tổ chức thanh niên - vốn cần sự năng động, linh hoạt.

Việc Mặt trận và các tổ chức thành viên được giao nhiệm vụ “phản ánh ý kiến, kiến nghị của Nhân dân đến các cơ quan Nhà nước” cho thấy Hiến pháp đã nhấn mạnh chức năng phản biện, đại diện xã hội. Với tổ chức Đoàn và Hội Thanh niên, đây là cơ hội tăng cường vai trò là cầu nối giữa thanh niên và Nhà nước, giúp chính sách sát hơn với thực tiễn, nhu cầu giới trẻ", đồng chí Phạm Quang Thắng ý kiến.

Đồng chí Phạm Quang Thắng, Bí thư Đoàn Ban Quản lý Khu Nông nghiệp Công nghệ cao

Theo đồng chí Phạm Quang Thắng, để những sửa đổi này đi vào thực tiễn hiệu quả, cần lưu ý giữ gìn tính độc lập và bản sắc riêng của các tổ chức thành viên, cần bảo đảm sự tự chủ về tổ chức, phương thức hoạt động của các tổ chức như Đoàn, Hội - vốn có đối tượng, nhiệm vụ đặc thù, không nên máy móc “hành chính hóa” các tổ chức quần chúng.

Song song đó, cần phân rõ chức năng, tránh chồng chéo; tăng cường cơ chế giám sát, phản biện hiệu quả và phát huy vai trò chủ động của Đoàn Thanh niên và Hội Liên hiệp thanh niên, đặc biệt trong các lĩnh vực như giáo dục chính trị, tham gia xây dựng chính sách thanh niên, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, phát triển cộng đồng... không chỉ dừng lại ở tuyên truyền hay vận động.